‘Το μυστικό για μια ισότιμη κοινωνία είναι η αλληλεπίδραση με όλα τα μέλη της’
H Aντιγόνη Καρνεσιώτη, μαζί με την ομάδα της GloVo.4all., έχουν ως θέσει ως στόχο την ομαλή ένταξη νέων με αναπηρία στον εθελοντισμό αλλά και στην ίδια την κοινωνία. Και βρίσκονται πιο κοντά στον στόχο τους, μέρα με τη μέρα.
- 03/09/2016
- Κείμενο: NouPou.gr
Η Αντιγόνη Καρνεσιώτη είναι ειδική παιδαγωγός και σήμερα βρίσκεται στην Ολλανδία για το μεταπτυχιακό της πάνω στην Επιστήμη της Εκπαίδευσης. Το πρώτο της βήμα μέσα στον μαγικό κόσμο του εθελοντισμού ήταν το 2011, στους Ολυμπιακούς Αγώνες για αθλητές με νοητική αναπηρία. «Η αφορμή ήταν να εμπλουτίσω το βιογραφικό μου, κάνοντας παράλληλα κάτι που θα μου άρεσε. Εκεί βοηθούσα αθλητές με νοητική αναπηρία, έτρεχα μαζί τους σε αγώνες δρόμου, τους έφερνα νερό, κάλυπτα τις βασικές τους ανάγκες, ήμουν ο βοηθός τους. Δεν ήταν κάτι που με δυσκόλεψε, ωστόσο απαιτούσε αρκετή υπομονή και όρεξη».
Η Αντιγόνη είχε κιόλας κολλήσει το ‘’μικρόβιο’’ της προσφοράς, το οποίο επεκτεινόταν με γοργούς ρυθμούς μέσα στα χρόνια. Πρώτα κατέλαβε το μυαλό της, έπειτα την ψυχή της και πλέον έχει φτάσει βαθιά στην καρδιά της, όπου μάλλον θα εγκατασταθεί μόνιμα. Έτσι λοιπόν, με την είσοδό της στη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας, έκανε αμέσως αίτηση στην «Μονάδα Προσβασιμότητας», μιας ειδικής μονάδας που προσφέρει βοήθεια σε άτομα με αναπηρία. «Στην Μονάδα Προσβασιμότητας, μια επαναστατική υπηρεσία για το ελληνικό πανεπιστήμιο, γνώρισα και βοήθησα μια φοιτήτρια Νομικής να διαβάζει τα βιβλία για την εξεταστική της. Η γυναίκα αυτή είχε σοβαρή απώλεια όρασης, κάτι που δεν την εμπόδισε να έχει οικογένεια και ήδη ένα πτυχίο. Αυτό με έκανε να τη σέβομαι ακόμα περισσότερο αλλά και να τη θαυμάζω».
φωτογραφίες: Μιχαήλ Βαρθακούρης
Το επόμενο της βήμα ήταν να γίνει μέλος της GloVo/Ethelon, μιας παγκόσμιας πλατφόρμας εθελοντισμού, που έχει δυναμική παρουσία στα σημαντικότερα και μεγαλύτερα επιμορφωτικά, και όχι μόνο, events του κόσμου. Η πρώτη της επαφή με την αναπηρία μέσα από την Ethelon ήταν ως εθελόντρια σε μια ομάδα rugby με αμαξίδιο. «Εκεί βοηθούσα μαζί με άλλους εθελοντές, τους αθλητές να μεταφερθούν από το αναπηρικό στο ειδικό αμαξίδιο. Έμαθα πως να μεταφέρω έναν άνθρωπο με αναπηρία, να ακούω προσεκτικά τις οδηγίες του, να τολμάω να κάνω ερωτήσεις για όσα δεν γνώριζα. Η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση είναι το παν. Όταν βοηθάς έναν άνθρωπο εθελοντικά το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι να τον κάνεις να νιώθει άνετα με την παρουσία σου. Όλοι μας έχουμε ιδιαιτερότητες, στον εθελοντισμό μαθαίνεις να αναγνωρίζεις και να σέβεσαι ακόμα περισσότερο την διαφορετικότητα του άλλου».
Η Αντιγόνη μαζί με κάποιους φίλους-εθελοντές είχαν τότε την καινοτόμο ιδέα να οργανώσουν και να ξεκινήσουν την δική τους ομάδα, υπό την αιγίδα της GloVo/Ethelon, η οποία θα ήταν αφιερωμένη στην ομαλή ένταξη νέων με αναπηρία στον εθελοντισμό. Το όνομα αυτής GloVo.4all.«Ξεκινήσαμε να μαθαίνουμε περισσότερα, διαβάζοντας πολλά βιβλία κι έχοντας ως εκπαιδευτή ένα μέλος της ομάδας, με αναπηρία. Έπειτα αρχίσαμε να ενημερώνουμε τον κόσμο για την ύπαρξη της ομάδας μας μέσα από το internet και τα social media. Δεν επιδιώκαμε να έρθουμε σε επαφή αποκλειστικά με άτομα με αναπηρία αλλά και με ανθρώπους που διοργάνωναν διάφορες εκδηλώσεις εκπαιδευτικού και κοινωνικού χαρακτήρα, με σκοπό να τους δείξουμε πως υπάρχουν τρόποι για να γίνει πιο έυκολη η πρόσβαση και παρακολούθηση από ανθρώπους με αναπηρία. Τοποθετώντας παραδείγματος χάριν μια ράμπα ή μια τουαλέτα για ΑΜΕΑ, η πρόσβαση θα ήταν ευκολότερη. Κοιτάζαμε κάποιες αντίστοιχες παραμέτρους κι εάν βλέπαμε ότι κάποιο event πληρούσε τις προϋποθέσεις, το αναλαμβάναμε».
Η Αντιγόνη και η ομάδα της παλεύουν καθημερινά για το σκοπό τους, με κάθε πιθανό μέσο, ακόμα κι εάν αυτό καμιά φορά ξενίζει. Ελπίζουν ωστόσο πως κάποια μέρα η βοήθεια που προσφέρουν εκείνοι θα θεωρείται αυτονόητη από την πλειοψηφία της κοινωνίας και δεν θα χρειάζονται ειδικές αναφορές σε άτομα με αναπηρία αφού θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι και δυναμικό μέλος της κοινωνίας. «Μερικούς μήνες πριν διοργανώσαμε μια Ημέρα Καριέρας, αφιερωμένη σε άτομα με αναπηρία. Εκεί ενημερώσαμε και εκπαιδεύσαμε ανθρώπους από εταιρείες που ήθελαν να προσλάβουν άτομα με αναπηρία, πως να συμπεριφέρονται και πως να έχουν ένα προσβάσιμο εργασιακό περιβάλλον. Τότε λάβαμε κάποια αρνητικά σχόλια από ανθρώπους, οι οποίοι θεώρησαν ρατσιστική την ειδική αναφορά στην αναπηρία και την εργασία. Είχαν παλέψει κι εκείνοι χρόνια για τον ίδιο σκοπό. Καταλάβαμε την αγωνία τους, ωστόσο εμείς θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί, βήμα βήμα για να εκπληρώσουμε τον σκοπό μας».
Τελικός στόχος της ομάδας ήταν η ένταξη των νέων με αναπηρία στη κοινωνία, η κοινωνικοποίηση τους, αλλά και η ανάπτυξη δεξιοτήτων.Η GloVo, έπειτα από την πρωτοβουλία της ομάδας της Αντιγόνης,απασχόλησε 7 νέους με αναπηρία αλλά η μεγάλη αλλαγή ήρθε για μια ντροπαλή και εσωστρεφή κοπέλα όταν συνειδητοποίησε πόσο εξωστρεφής και κοινωνική ήταν στην πραγματικότητα. Άρχισε να βγαίνει πιο συχνά από το σπίτι, να συμμετέχει σε εκδηλώσεις και να κάνει αληθινούς φίλους. Και αυτό ήταν μόνο η αρχή. «Σήμερα, η GloVo.4all αποτελεί παρελθόν καθώς, εξαρχής, σκοπός ήταν να ενταχθεί η φιλοσοφία της ομάδας στην γενικότερη κουλτούρα της GloVo/Ethelon. Πετύχαμε τον πρώτο στόχο μας και δεν χρειάζεται να υπάρχει πια ειδική ομάδα για την ομαλή ένταξη νέων με αναπηρία στον εθελοντισμό. Αποσκοπούμε να συμβεί το ίδιο και με την κοινωνία».
Όταν ρωτάω την Αντιγόνη τι έχει κερδίσει εκείνη, από την εθελοντική της δράση των τελευταίων ετών η πρώτη της κουβέντα είναι «φίλους»! «Όταν βοηθάς έναν άνθρωπο εθελοντικά δεν περιμένεις να αναπτύξεις φιλική σχέση μαζί του. Για εμένα ο εθελοντισμός γύρω από την αναπηρία δεν αποτελεί φιλανθρωπία, αλλά προσφορά του ελεύθερου μου χρόνου για μια πιο ισότιμη κοινωνία. Το ότι κέρδισα αληθινούς φίλους μέσα από αυτή την εμπειρία ήταν το μεγαλύτερο δώρο. Έχω μάθει πολλά από αυτούς τους ανθρώπους για τη ζωή. Δεν πρέπει να αφήνουμε καμία δυσκολία να μας βάζει κάτω. Έχω μια φίλη με κινητική αναπηρία η οποία σπουδάζει φαμακευτική, ασχολείται με το θέατρο και το μιούζικαλ και δεν υπερηφανεύεται ποτέ για αυτό καθώς για εκείνη είναι το αυτονόητο».
Όσο για την αντιμετώπιση που έχουν οι Έλληνες απέναντι στην αναπηρία, η Αντιγόνη με την πλούσια εμπειρία της με επιβεβαιώνει πως έχουμε απόλυτο σεβασμό, ωστόσο δεν γνωρίζουμε πως να συμπεριφερθούμε. «Θα ξεκινήσω με το σχολείο. Θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη ένταξη. Δεν υπάρχει λόγος όλα τα άτομα με αναπηρία να πηγαίνουν σε ειδικό σχολείο. Έπειτα οι υποδομές, είναι ακατάλληλες με αποτέλεσμα οι γονείς να φοβούνται να αφήσουν τα παιδιά τους να πάνε μια βόλτα, δίχως την παρουσία τους. Γίνονται διάφορες προσπάθειες από πολλές ομάδες που παλέυουν για να μην υπάρχει αυτό το χάσμα στην κοινωνία. Δυστυχώς όμως αποτελεί μέχρι σήμερα ένα θέμα ταμπου και κάποιοι ντρέπονται ή πολλές φορές θεωρούν πως δεν έχουν λόγο να ενημερωθούν. Στόχος μας είναι να εξαλείψουμε τον φόβο και τη ντροπή απέναντι σε κάθε τι διαφορετικό. Δεν υπάρχει μονάχα αρνητικός όσο και θετικός ρατσισμός. Πολλοί άνθρωποι που φαινομενικά φαίνονται αδύναμοι, στην πραγματικότητα δεν χρειάζονται τη βοήθεια σου. Το να συμπεριφέρεσαι σαν να βλέπεις κάτι απόκοσμο όταν έρχεσαι σε επαφή με έναν άνθρωπο με αναπηρία, είναι λάθος. Εάν χρειάζεται τη βοήθεια σου θα στο ζητήσει. Είναι κάτι το οποίο έχει μάθει, έχει μεγαλώσει με αυτό».
Η συμβουλή της Αντιγόνης είναι να ενημερωνόμαστε όσο μπορούμε, είτε μέσω internet, είτε μέσω κάποιου σεμιναρίου, για το πως μπορούμε να συμπεριφερθούμε σε διάφορες κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται στο περιθώριο. Όσο για τα Νότια Προάστια της πόλης μας και το Παλαιό Φάληρο όπου κατοικεί η Αντιγόνη θα πρότεινε να σεβόμαστε περισσότερο τα πεζοδρόμια και τις σημάνσεις. «Θα ήταν μεγάλη υπόθεση να πάψουμε να παρκάρουμε πάνω στο πεζοδρόμιο κλείνοντας έτσι το δρόμο σε αμαξίδια, σε καροτσάκια και στους πεζούς. Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να διοργανώναμε σε κάθε Δήμο μια επιμορφωτική εκδήλωση και ομιλία ως προς τον τρόπο συμπεριφοράς στους τοπικους δρόμους και τι να προσέχουμε. Και θα ήταν επίσης καλό να μπαίνουν ταμπέλες πάνω από τις αναπηρικές ράμπες».